Nieuws

Uit het WarmingUP PhD onderzoek. Sara Herreras over Informed decision making

Besluitvorming bij gemeenten tijdens het maken van de transitievisie warmte

Sara Herreras doet haar promotieonderzoek binnen thema 6 over de besluitvorming op lokaal niveau, met focus op gemeenten. In 2021 heeft ze de besluitvorming tijdens het maken van de transitievisie warmte van 28 gemeenten onderzocht. Zij keek naar de instrumenten en criteria die werden ingezet om warmtesystemen te identificeren, wijken te prioriteren en tegen welke barrières gemeenten aanlopen. Er is ook aandacht besteed aan het proces, namelijk welke en hoe stakeholders worden betrokken tijdens de gemeentelijke besluitvorming.

De belangrijkste conclusies uit het onderzoek:

• Het identificeren van de optimale oplossing per gebied vereist veel data en kennis. Het gebrek aan gemeentelijke capaciteit en knowhow heeft geleid tot een sterke afhankelijkheid van externe expertise.
• Warmtenetten en warmtepompen worden momenteel gezien als de meest veelbelovende alternatieve systemen, terwijl in gebieden waar de technologische keuze onzeker is, isolatieprogramma’s worden gepland.
• Twee belangrijke lock-in-effecten hebben lokale projecten belemmerd: een gebrek aan bindend beleid om het gebruik van aardgas in bestande gebouwen te beëindigen en de betaalbaarheid van alternatieve warmtesystemen.
• Sommige gemeenten zijn actief met het opzetten van (semi)publieke warmtenetten.
• De mate van participatie per stakeholdergroep varieert van minimaal tot een co-creatiemodel. De verschillende stakeholderrollen kunnen veranderen per project, per fase en hangen verder af van individuele houdingen.
• Er zijn verschillende meningen tussen gemeenten over de aanpak, belang en effect van burgerparticipatie. Participatie is grotendeels gericht op informatieverstrekking en consultatieprocedures.

Meer informatie
De resultaten zijn gepresenteerd in 2021 voor WarmingUP partners en gemeenten, download hier de presentatie.
Een wetenschappelijke publicatie in Energy Policy met daarin een deel van de onderzoeksresultaten is hier te downloaden.

Lopende onderzoek

• Opzetten van (semi) publieke warmtenetten: Welke modellen voor (semi)publieke warmtenetten zijn er, wat zijn de voor- en nadelen en wat zijn de belangen en afwegingen van publieke en private partijen in een samenwerking. De eerste resultaten van dit project zullen in September 2022 gereed zijn.
• Leren van succesvol Europese warmtecoöperaties: tegen welke barrières lopen warmtecoöperaties in Nederland aan en hoe zijn deze barrières in andere Europese landen verwijderd.