Nieuws

Aquathermie: hoe regel je het?

Hoe bepaal je als gemeente, waterschap of provincie je positie in aquathermieprojecten? Wat zijn je eigen ambities? En is je organisatie er klaar voor? Al dit soort vragen staan centraal in het verkennende onderzoek naar governance van aquathermie. Onlangs verscheen een rapport plus een handige praatplaat.

De afgelopen twintig jaar zagen diverse aquathermieprojecten het levenslicht. De warmtetransitie zal de toepassing van aquathermie verder versnellen. Tegelijkertijd is werken aan aquathermieprojecten nog altijd pionieren. Het onderzoek helpt betrokken overheden bij het inkaderen van hun eigen rol: met welke visie, ambitie, organisatie en beleidsvoornemens kunnen regionale overheden instappen? De bijbehorende praatplaat geeft weer welke afwegingen je in de verschillende projectfasen kunt maken.

Samenwerken
Waterbeheerders, gemeenten en provincies zien de potentie van aquathermie als duurzaam alternatief voor aardgas. Deze partijen zullen met elkaar en met commerciële partijen en/of bewonersinitiatieven moeten samenwerken om aquathermie succesvol toe te passen. De onderzoekers schetsen het spanningsveld van hun uiteenlopende afwegingen en belemmeringen. Vervolgens zetten ze drie 'prototypes' governance naast elkaar: publiek bedrijf, commercieel bedrijf en maatschappelijk initiatief. Maatschappelijke initiatieven zijn wezenlijk anders dan de zakelijk ingestelde publieke en commerciële bedrijven, onder meer op het punt van zeggenschap voor bewoners.

Aquathermie maakt voor hen deel uit van een veel breder palet, waaronder duurzaamheid, leefbaarheid en sociale cohesie. Zij integreren kennis uit de maatschappij en werken vaak samen met een professionele partner.

Ontwerpprincipes vertalen naar concrete stappen
Rutger van der Brugge, transitiedeskundige, maakte deel uit van de begeleidingsgroep van de studie. Van der Brugge: “De resultaten van deze studie gebruiken we voor het onderzoek dat we in WarmingUP doen. We bouwen erop voort. In WarmingUP ontwikkelen we ontwerpprincipes voor de ‘governance’ op basis van  afwegingen en onderbouwingen die worden gemaakt bij het tot stand komen van transitievisies warmte . Deze ontwerpprincipes vertalen we in concrete stappen voor initiatiefnemers als gemeenten, maatschappelijke organisaties en burgercollectieven. Zo helpen we met het vormgeven van hun organisatie en samenwerking bij nieuwe collectieve warmte-initiatieven”.  Zo worden duurzame collectieve warmtesystemen niet alleen technisch betrouwbaar en betaalbaar, maar ook sociaal-maatschappelijk inpasbaar.

Het rapport ‘Warmte uit samenwerking- verkenning naar de governance van aquathermie’ is uitgevoerd door GovernEUR en H2Ruimte, in opdracht van STOWA. De praatplaat is opgesteld door Flatland. Het project is onderdeel van WARES, het onderzoeksprogramma voor WAterbeheer en Regionale EnergieStrategieën.