Kansen voor aquathermie in Breda
6 maart 2023
Kansen voor aquathermie in Breda Rutger van der Brugge
Zo’n 8.000 woningen kunnen worden voorzien van warmte uit de rivier De Mark, die dwars door het centrum van Breda loopt. Deltares heeft, binnen WarmingUP, onderzoek gedaan naar hoe die warmte verdeeld zou kunnen worden.
De Mark is een vrij kleine rivier, waardoor de warmtecapaciteit niet al te groot is. Als er warmte wordt onttrokken, dan daalt de watertemperatuur. Deze daling is sterker in droge perioden en dat kan negatieve effecten hebben op de ecologie. “Daarom hebben we geprobeerd om te bepalen hoeveel warmte onttrokken kan worden, zonder dat het onderwaterleven daar last van heeft”, zegt Rutger van der Brugge, onderzoeker bij Deltares. “We kunnen nu beter aangeven wat de reële potentie is en dus wat de bijdrage van aquathermie kan zijn voor de warmtetransitie in Breda”.
Temperatuurberekeningen
Met haar modellen kan Deltares de effecten van warmteonttrekkingen op de temperatuur berekenen. “Wat je heel goed kan zien is waar de temperatuur meer dan 4°C daalt”, zegt Van der Brugge. Volgens de Handreiking Vergunningverlening Koudelozingen zijn er dan effecten te verwachten,. Anton de Fockert en Daan Rooze, beiden onderzoeker bij Deltares, hebben met de modelberekeningen vooral gekeken naar stratificatie en de cumulatieve effecten van meerdere aquathermie-installaties langs De Mark. “Ook als je al die onttrekkingen bij elkaar optelt mag de totale daling niet meer dan vier graden zijn”. De handreiking houdt daar geen rekening mee, maar stelt wel dat erop getoetst zou moeten. “Eigenlijk hebben wij zo’n cumulatietoets uitgevoerd”, stellen de onderzoekers.
Waterenergieplan
Nu is het zo dat een initiatiefnemer een vergunningsaanvraag doet. Op dat moment zou ook zo’n cumulatietoets uitgevoerd moeten worden. In principe geldt ‘wie het eerst komt wie het eerst maalt’. “Wat wij voorstellen is om aan de voorkant een waterenergieplan op te stellen, waar de cumulatieve effecten al in zijn meegenomen. Er kan dan veel slimmer nagedacht worden over de ruimtelijke verdeling van de warmte, dus welke warmtekavels door aquathermie gevoed zouden moeten worden en welke kavels door andere warmtebronnen” stelt van der Brugge. “In Breda hebben we onderzocht hoe we zo’n waterenergieplan kunnen ontwikkelen”.
Opschaling
Een waterenergieplan zou onderdeel kunnen zijn van de volgende fase in de warmtetransitie, waarin gemeenten hun transitiebeleid nader uitwerken. Volgens de onderzoekers kunnen we met zo’n plan anticiperen op versnelling en opschaling. “Als er steeds meer en steeds grote aquathermie-toepassingen komen neemt ook het ecologisch risico toe. We kunnen daarmee omgaan, maar daar is wel extra beleid voor nodig. Met de regels van nu kunnen de watertemperaturen tijdens droge dagen teveel dalen. Van der Brugge: “Recent zag ik een lijst met nieuwe aquathermie-initiatieven met oppervlaktewater. Dat zijn er zo’n 80. Die opschaling vindt nu al plaats en dus moeten we hier serieus over gaan nadenken”.
Meer informatie .
Dit onderzoek is uitgevoerd binnen thema 3 van WarmingUP.
Deel dit op social media